El mundo se enfrenta a una crisis de salud pública que avanza silenciosamente y amenaza con revertir décadas de progreso médico: la resistencia antimicrobiana (RAM).
Badanie opublikowane w prestiżowym czasopiśmie naukowym The Lancet szacuje, że ponad 39 milionów osób może umrzeć w nadchodzących dekadach z powodu infekcji, które antybiotyki już nie mogą skutecznie leczyć.
Ten alarmujący prognoza, obejmująca 204 kraje i terytoria, podkreśla znaczący wzrost zgonów związanych z RAM, szczególnie wśród osób powyżej 70. roku życia.
Odporność na mikroorganizmy nie jest nowym zjawiskiem, ale nabrała powagi, której nie można ignorować.
Od lat 90. XX wieku antybiotyki, które kiedyś zrewolucjonizowały nowoczesną medycynę, straciły swoją skuteczność, w dużej mierze z powodu adaptacji bakterii oraz nadmiernego stosowania tych leków bez przestrzegania zaleceń medycznych.
RAM występuje, gdy patogeny ewoluują i stają się odporne na obecne metody leczenia, co sprawia, że powszechne infekcje, takie jak zapalenie płuc czy infekcje pooperacyjne, ponownie stają się śmiertelne.
Nieproporcjonalny wpływ na osoby starsze
Nowe badanie Globalnego Projektu Badawczego nad Opornymi na Antybiotyki (GRAM) ujawniło, że roczne zgony z powodu RAM drastycznie wzrosły, a ponad milion osób zmarło w 2021 roku z powodu zakażeń opornych.
Szacuje się, że jeśli obecne trendy będą się utrzymywać, roczne zgony z powodu RAM wzrosną o 70% do 2050 roku, osiągając około 1,91 miliona.
Osoby starsze są najwrażliwszą grupą, z 80% wzrostem zgonów z powodu zakażeń opornych w tej grupie wiekowej między 1990 a 2021 rokiem, a liczba ta ma się podwoić w nadchodzących dekadach.
Obawy są jeszcze większe w regionach takich jak północna Afryka i Bliski Wschód, gdzie przewiduje się, że zgony związane z RAM u osób starszych wzrosną o zdumiewające 234%.
Środowisko medyczne ostrzega, że w miarę starzenia się populacji zagrożenie zakażeniami opornymi dramatycznie wzrośnie, co może poważnie zagrozić opiece zdrowotnej w tych obszarach.
Potrzeba Pilnych Strategii
Eksperci zdrowia, tacy jak dr Stein Emil Vollset, podkreślili pilną potrzebę wdrożenia nowych strategii w celu złagodzenia ryzyka ciężkich infekcji. Obejmuje to rozwój szczepionek, nowych leków oraz poprawę dostępu do istniejących antybiotyków.
Luis Ostrosky, szef chorób zakaźnych w UTHealth Houston, zaznaczył, że nowoczesna medycyna w dużej mierze polega na antybiotykach w przypadku rutynowych zabiegów, takich jak operacje i przeszczepy.
Rosnąca oporność oznacza, że infekcje wcześniej uleczalne wymykają się spod kontroli, co stawia nas w "bardzo niebezpiecznym czasie".
Raport The Lancet ujawnia, że bez natychmiastowych działań, ta kryzysowa sytuacja mogłaby wywołać globalną katastrofę zdrowotną. Niemniej jednak, wskazane są również interwencje, które mogłyby uratować do 92 milionów żyć w latach 2025-2050, co podkreśla znaczenie działania już teraz.
W kierunku ery postantybiotykowej
Jednym z najbardziej niepokojących odkryć badania jest prognoza, że wkraczamy w to, co nazywa się erą postantybiotykową, okres, w którym infekcje bakteryjne mogą nie reagować na obecne leki.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) sklasyfikowała oporność na antybiotyki jako jedno z 10 głównych zagrożeń dla zdrowia ludzkości. Infekcje, które kiedyś były kontrolowane za pomocą antybiotyków, takie jak zapalenie płuc i gruźlica, mogą ponownie stać się powszechnymi przyczynami śmierci, jeśli nie zostaną opracowane nowe metody leczenia.
Chociaż pandemia COVID-19 przyniosła tymczasowy spadek liczby zgonów z powodu RAM w wyniku działań kontrolnych, eksperci ostrzegają, że ten spadek to tylko chwilowe ulga i nie rozwiązuje problemu leżącego u podstaw.
Oporność na mikroorganizmy to wyzwanie, które wymaga pilnej uwagi i skoordynowanych działań w celu ochrony zdrowia publicznego i zachowania dotychczasowych osiągnięć medycznych.